bilim

Göktürk-2 fırlatıldı

Türkiye'nin yüksek çözünürlüklü ilk yerli keşif uydusu Göktürk-2, Çin'den başarıyla uzaya gönderildi ve planlandığı gibi gönderildikten 13 dakika sonra başarıyla yörüngeye oturdu.

Türk uydusu, Çin saatiyle 00.12'de, Türkiye saatiyle ise 18.12'de Çin yapımı Uzun Yürüyüş 2 taşıyıcı roketiyle Çin'in kuzeybatısındaki Gansu eyaletinde bulunan Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden (JSLC) fırlatıldı. Fırlatma anında bölgede hava sıcaklığı eksi 10 dereceydi. Normalde yarın fırlatılması planlanan Göktürk-2'nin fırlatılışı, hava şartlarından dolayı bugüne alınmıştı. Askeri bölge olması açısından hiçbir basın mensubu fırlatma merkezine kabul edilmedi.

Göktürk-2'nin fırlatılışını Jiuquan'a giden sivil ve askerlerden oluşan yaklaşık 40 kişilik Türk heyeti de büyük heyecanla izledi. TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak da söz konusu heyetle birlikte fırlatılışı izledi. Fırlatılışa saniyeler kala nefesler tutuldu. Uydunun başarıyla fırlatılması ve yörüngeye oturması büyük sevinçle karşılandı.

Atomun 100 katı çözünürlükte

Teknoloji devi IBM, teknoloji ve bilim alanındaki en büyük gelişmelerden birine imza attığını duyurdu. Şirket, mühendislerinin ‘temassız atomik güç mikroskopi’ adı verilen bir teknik aracılığıyla, moleküllerin kimyasal bağlarındaki farkları gözlemlemeyi başardıklarını açıkladı. Gözlem, bugüne kadar gerçekleştirilen en yüksek çözünürlükte, atomun yüzde biri oranında yapıldı.

IBM, elde edilen başarının atom ve moleküllerin çok daha küçük boyutlarda incelenmesine olanak vereceğini ifade etti.

Mühendisler, teknoloji ve bilim alanında büyük atılımlar sağlayabileceğini belirttikleri başarının, en kuvvetli materyallerden biri olan grafen temelli cihazların geliştirilmesinde kullanılabileceği gibi, atom ve moleküllerin çok daha küçük boyutlarda incelenmesini mümkün kılacağını belirtti.

Altın üreten bakteri bulundu

Amerikalı bilim insaları, kimyasal maddeyi som altına çeviren bir bakteri buldu.



Michigan Eyalet Üniversitesi Mikrobiyoloji ve Moleküler Genetik Bölümü'nden Prof. Kazım Kashefi ile Doç. Dr. Adam Brown, "Cupriavidus metallidurans" bakteriler ile doğada bulunan zehirli bir kimyasal sıvı olan ve hiçbir maddi değeri olmayan altın klorürü bir araya getirdi.

Tıp tarihin bilinen ilk protezleri

Arkeologlar, antik Mısır dönemine ait olan yapay ayak parmaklarının, sanıldığı gibi sadece kozmetik amacı taşımadığını ancak dünyanın ilk protezleri olabileceğini ifade etti.



Arkeologlar, Mısır’ın Nil Nehri kenarında yatan antik Luksor kentine yapılan kazılarda üç parça ahşap ve deriden ayak parmağı buldu. Tarihin ilk protezi olabileceği öne sürülen ve M.Ö 950-710 yıllarına ait olduğu düşünülen parmaklar, kadın bir mumyanın mezarında bulundu. Arkeologlar ayrıca, M.Ö 600 yılına işaret eden, ezilmiş kağıttan yapılmış bir ayak parmağı da ortaya çıkarıldı.

Dünya'nın merkezine inecek dev sondaj projesi

Bilim insanları, gezegenimizin oluşumuna ait çok önemli bilgilere ulaşabilmek için Dünya’nın çekirdeğine inilmesini sağlayacak dev bir sondaj projesi üzerinde çalışıyor. Bir milyar dolarlık proje kapsamında, yer kabuğunun en ince olduğu noktadan başlayacak sondajla 2020 yılında çekirdeğe ulaşılabileceği öne sürüldü.



Bilim dünyası, Dünya’nın en çok merak edilen ve oluşumu hakkında büyük sırlar sakladığı bilinen çekirdeğine inmenin bir yolunu bulmuş görünüyor. Teknolojik yetersizlikler bugüne kadar Dünya’nın çekirdeğini ulaşılmaz bir yer kılsa da, Japonya’nın büyük rol oynayacağı uluslararası bir proje kapsamında altı kilometre derine inilerek çekirdekten numune toplanması amaçlanıyor.

Mars'ta antik nehir yatağı bulundu

Mars keşif aracı Curiosity, Mars’a inişinin üzerinden henüz iki ay geçmeden ilk büyük keşiflerinden birini yaptı. Altı tekerli nükleer laboratuvar, yeni gözlem alanına ilerlediği esnada bir nehir yatağının kalıntılarına ulaştı.

NASA, ilk olarak Mars Yörünge Kaşifi (Mars Reconnaissance Orbiter) uzay aracıyla Mars’ta nehir yatağı oluşumuna dair görüntüler elde etmişti. Curiosity, Dünya’ya gönderdiği en son fotoğraflarda, içinde bulunduğu Gale Krateri’nde bir nehir yatağının kalıntılarını ortaya koydu.

UFO'ları araştıran gizli bir teşkilat var

ABD’de merakla beklenen UFO konferanslarından biri geçtiğimiz hafta sonu Las Vegas kentinde gerçekleştirildi. ABD ordusundan emekli askerlerin sunum yaptığı konferansta, konuşmacılar hükümeti UFO’lar hakkındaki bilgilerin üzerini örtmekle suçladı, Dünya dışı varlıkları araştıran gizli bir kurum olduğunu belirtti.

Smithsonian Enstitüsü’ne bağlı Ulusal Atomik Test Müzesi’nde gerçekleştirilen konferansın en çok ilgi çeken kısmı, geçmişte orduda yer almış ve UFO’lar hakkında bilgileri olduğunu savunan emekli askerlerin konuşmacı olarak yer almasıydı.

Savaş jetleri deniz suyuyla uçacak

ABD’li bilim insanları, ordunun maliyetlerini kısmak için savaş uçaklarının yakıtını denizden elde etmeyi planlıyor. Başarılı olunursa, uçak gemileri savaş jetlerinin yakıtını kendisi üretebilecek.



ABD Donanma Araştırma Laboratuvarı (NRL), geliştirmeye çalıştıkları yöntem sayesinde, denizden benzinle aynı fiyata gelecek jet yakıtı elde edebileceklerini belirtti. ABD Donanması, denizden bioyakıt elde ederek, maliyeti çok yüksek olan jet yakıtında önemli bir tasarrufa gitmeyi amaçlıyor. Bu sayede, uçak gemilerine gönderilmesi için ekstradan tonlarca benzin harcanan yakıtı gemiler bulundukları yerde elde edebilecek.

Ay'ın karanlık yüzüne uzay üssü inşa edilecek

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA), Mars ve daha ötesindeki noktalara gidebilmek için Ay’da ‘yüzen’ bir uzay üssü inşa etmeyi planladığı öne sürüldü. Uzay üssünün, Ay’ın karanlık yüzüne bakan tarafında inşa edileceği iddia edildi.



Ay’ın yakınlarında inşa edilecek üs, Mars’ın çok uzaklarına seyahet edilmesini sağlayacak görevler için başlangıç noktasını oluşturacak bir ‘geçit uzay aracı’ olacak.

Beyin kötü haberleri filtreliyor

İnsanların iyi haberleri seçip, kötü haberleri görmezden gelme eğiliminin, beynin bir bölgesinin filtreleme mekanizması olarak çalışmasından kaynaklı olduğu keşfedildi.



Çoğu insanın kötü haberlerden çok iyi haberleri, hakaretlerden çok övgüleri duymayı tercih ettiği biliniyor. İnsanların yüzde 80 ila yüzde 90’ı, kendileri hakkında işittikleri övgüler sayesinde öz güven kazanırken, söylenen kötü sözler nedeniyle nadiren imajını gözden geçiriyor.

LSD depresyon tedavisinde kullanılabilir

LSD, Ecstasy gibi halüsinasyona sebep olan ilaçlarla ilgili tartışma yaratan araştırmalar, bu ilaçların depresyon ve diğer psikolojik bozuklukların tedavisinde kullanılabileceğini ortaya koydu.



Bilim insanları, Ecstasy, LSD gibi halüsinatif maddeler üzerinde yaptıkları bir dizi araştırmanın sonucunda, bu ilaçların travma sonrası stres bozukluğu ve depresyon gibi zorlu psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde kilit rol oynayabileceğini değerlendirmeye başladı.

İngiltere ve ABD’de gerçekleştirilen çalışmalarda, düşünce ve davranış biçimini değiştirmenin yanı sıra halüsinasyonlara ve mistik deneyimlere sebep olan bu maddelerin olası yararlarına vurgu yapıldı.

‘ECSTASY ALANLAR TERAPİYE AÇIK OLUYOR’

Karadeliğin en dıştaki bölgesi görüntülendi

Bilim insanları, ilk kez bir karadeliğin en dıştaki kenarına ait bölgesine ait bir görüntüyü oluşturmayı başardı. Ayrıca, maddenin, kara deliklerinin ‘geri dönüşü olmayan’ noktası olarak bilinen olay ufkuna (event horizon) ulaşmadan önceki görüntüsünü elde etti.

Gök bilimciler, karadeliğin dönüşü olmayan noktasına ilerleyen maddenin görüntüsünu sunan ilk çizimi elde etmelerinin yanı sıra, dev karadeliklerle etraflarındaki maddenin etkileşiminden doğan kozmik akımların kaynağını bulduklarını öne sürdü.

Astronotlar ‘uzay kuryesi’ olarak kullanılabilir'

Uzay ajansı tarafından yayımlanan en son rapora göre, astronotların, keşif araçlarının Mars’tan topladığı örnekleri Dünya ve Mars arasında bir noktadan alıp yeryüzüne getirmeleri söz konusu olabilir.



NASA tarafından Salı günü yayımlanan ön hazırlık raporunda, Mars’ın keşfinin bir aşamasında astronotların ‘uzay kuryesi’ olarak kullanılmasıyla ilgili bir bir fikir ortaya atıldı.

Rapora göre, görevle ilgili seçeneklerden biri, Mars’ın yüzeyindeki keşif araçlarının Kızıl Gezegen’den taşlar toplamasını gerektiriyor. Bir sonraki aşamada, gelecekte inşa edilecek bir uzay gemisindeki astronotların, bu taşları Dünya ve Mars arasındaki ‘kozmik teslim noktası’ndan alıp yeryüzüne getirmeleri planlanıyor.

Gök taşları açık artırmayla satılacak

Ekim’de New York’ta yapılacak müzayedede, aralarında Ay ve Mars’tan parçaların da bulunduğu 125 meteorit açık artırmayla satışa sunulacak.



Mars, Ay ve asteroit adı verilen küçük gezegenlerden kopup yeryüzüne düşen parçalar, New York’taki Heritage Auctions isimli müzayede evinde yapılacak olan açık artırmada satışa çıkıyor. 14 Ekim günü gerçekleşecek olan organizasyon, şimdiye kadar yapılan en büyük meteorit müzayedesi olacak.

Müzayedede 125 parçanın açık artırmaya çıkacağı ve bunlardan bir kısmına verilecek teklifler için alt sınır konulmadığı açıklandı.

METEORİT EN AZ BULUNAN NESNELERDEN

Evrende başka dünyalar var mı?

Ankara Üniversitesi Rasathanesi, gökyüzü meraklıları için 'evrende başka dünyalar var mı?' sorusunu yanıtlayacak.



Ankara Üniversitesi Rasathanesi, gökyüzü meraklılarına evrende başka dünyaların olup olmadığını düzenleyeceği etkinlikte anlatacak.

Halk Günü etkinliklerini sürdüren Rasathane, bu akşam saat 19.30'da Ankaralılara kapılarını açacak.

Rasathanenin etkinliğinde, 800'den fazla sayıdaki gezegenlerin nasıl keşfedildiği, keşfedilen gezegenlerden hangilerinin dünya benzeri yaşam koşullarına sahip olduğu ve gelecekte bu gezegenlerde yaşanıp yaşanamayacağı sorularının yanıtları verilecek.