Aciz Hayat

Bundan tam 50 yıl önce doğum kontrol hapını ilk onaylandığında, ilgilenen bir milyondan fazla kadının tek seçeneği vardı...

FDA, 23 Haziran 1960’da doğum kontrol hapını ilk defa onayladı. Adı Enovid olan hap oldukça güçlüydü. Yumurtlamayı önleyerek hamileliğin önüne geçmek için yüksek dozlarda hormonlar içeriyordu.

İki yıl içinde Enovid’in üreticisi, kan pıhtılaşması şikayetleriyle boğuşmaya başladı. 1966’da, kan pıhtılaşması, şeker ve kanserle ilgili kamunun kaygısı yüzünden FDA daha düşük dozlu haplara yeşil ışık yaktı.

Şimdi, 50 yıl sonra, doğum kontrol haplarında baştakilere göre onda bir ile beşte bir arasında daha az hormon var. Columbia Tıp Merkezinden Dr. Janice Aubey; “Çok güvenli ve etkili bir doğum kontrol yöntemi” diyor.

Doğum kontrolü (aile planlaması) bir çiftin istediği zaman ve istediği sayıda çocuk sahibi olmasıdır. Kontrolsüz, birbirini takip eden doğumlar, çok sayıda çocuk sahibi olmak ve istenmeyen gebeliklerin kürtaj ile sonlandırılması anneye fiziksel ve psikolojik zarar verir.

İdeal bir korunma yöntemi nasıl olmalıdır?

İdeal bir doğum kontrol yöntemi:



* Eşlerin ikisinde benimsediği bir yöntem olmalı


* Gebeliği kesin olarak önlemeli


* Sağlığa zarar vermemeli


* Uygulaması kolay olmalı

Tüm ilaçlarda olduğu gibi doğum kontrol haplarının kullanımı sırasında da bazı sorunlar yaşanabilir. Bu sorunlardan bazıları hasta uyumunu etkileyerek ilaç kullanımını terk etmesine neden olabilir. Oral kontraseptif kullanımında görülen etkilerin hemen hemen hepsi zararsızdır ve kolaylıkla üstesinden gelinebilecek durumlardır. Gerçekçi olmak gerekirse doğum kontrol hapı kullanan kadınların %80'inden fazlasında herhangi bir yan etki ortaya çıkmamaktadır.

Doğum kontrol hapı kullanımında en sık karşılaşılan olumsuzluklar şunlardır:

Ara kanamalar, lekelenmeler

Kişinin tedaviye olan uyumunu etkilyen en önemli faktörlerden brisi hap kullanımı sırasında görülen ara kanamalar ve lekelenmelerdir. Bu kanamalar hastada korku ve endişeye neden olabilir.

Doğum kontrol ilaçları 21 tane hap içeren kutular şeklinde satılır. Monofazik haplarda ilaç paketinin arka yüzünde her hap için haftanın bir günü yazar. İlk ilaç genelde adet kanamasının başladığı ilk gün alınır. Ancak kanamanın ilk 5 günü içinde alınmaya başlanması durumunda da etkisinden birşey yitirmez. Eğer hap almaya başlarken paketin arkasında yazan günden başlarsanız bu sayede hap atlayıp atlamadığınızı daha kolay kontrol edebilirsiniz. Örneğin adet kanamanız Çarşamba günü başlamışsa paketin arkasında Çarşamba yazan haplardan birini alarak başlamalı ve daha sonra sırayı izlemelisiniz. Eğer multifazik hap kullanıyorsanız mutlaka arkasında 1 yazan haptan başlamalısınız.

Yumurtlama (ovulasyon) sürecinin geçici olarak durdurulmasını sağlayan haplardır. En yaygın kullanılan doğum kontrol hapları östrojen ve progesteron hormonunun ikisini birden içeren kombine haplardır.

Düzenli olarak kullanıldıklarında doğum kontrol haplarının koruyuculuk oranları çok yüksektir.

Kullanım şeması:
3 hafta kullan- 1hafta bırak, veya
21 gün kullan- 7 gün ara ver; şeklinde özetlenebilir.
İlk kez başlayacak olanların ilk hapı adet başlangıcının tercihen birinci günü,
en geç beşinci günü almaları gerekir.
* Hergün belli bir saatte bir tablet tok karnına alınır.
* Kutuda 21 tablet bulunur.
* İçinde bulunan 21 tabletin bitiminden sonra bir hafta ilaç alınmaz.
* Bu bir haftalık dönemde adet görülür.