Aciz Hayat

Bir gayrimenkul sahibisiniz ve hayırlı bir müşteri buldunuz. İyi bir fiyata da anlaştınız. Peki bu durumun size vergisel bazı yükümlülükler getirdiğinin farkında mısınız?

Gerçek kişilerin ( şahısların ) satın aldıkları gayrimenkulleri, satın aldıkları tarihten itibaren 5 yıl içinde satmaları durumunda kazanç elde ederlerse, elde edilen bu kazanç değer artış kazancı olarak tanımlanır ve gelir vergisine tabidir. Ancak satın alma yolu ile değil de hibe olarak ya da miras yolu ile sahip olunan gayrimenkullerin satışından elde edilen kazançlar ile satın alınan bir gayrimenkulün 5 yıldan sonra satışından elde edilen kazançlar değer artışı nedeni ile vergilendirilmez.

Gayrimenkul alım satımı devamlı hale gelmiş ise bu noktada durum farklılık göstermektedir. Buradaki satışlardan elde edilen kazanç değer artış kazancı değil ticari kazanç vasfını aldığından ticari kazançlar gibi işlem görmektedir.

Değer artış kazancının beyan edilip edilmemesi, elde edilen kazancın istisna değerini aşıp aşmadığına bağlıdır. 2012 yılı için istisna tutarı 8.800 Türk Lirası ‘ dır.

Bir örnek ile devam edelim:

Satın aldığınız ev için ödediğiniz tutarın Üretici Fiyat Endeksi artış oranında artırılması gerekli. Endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının % 10’nun üzerinde gerçekleşmesi gerekiyor. Endeksleme ile elde edilen bedel ile satış sürecinde yapılan masraflar ve istisna tutarı düşülerek gelir vergisine esas kazanç tespit edilir. Elde edilen kazanç gelir vergisi oranlarında vergilendirilir.

Mayıs 2009 tarihinde 100.000 TL’ ye konut alınmış olsun. Alım sırasında 2000 TL’ de harç ödenmiş. Aynı konut Kasım 2012 tarihinde 150.000 TL’ ye satıldığı taktirde beyan edilmesi gereken vergi değeri söyle hesaplanır:

Mayıs 2009 ÜFE = 159,89

Ekim 2012 ÜFE = 206,11 ( Satışın yapıldığı aydan 1 önceki ay endeksi )

(206,11-159,89)/159,83=0,289

Konutun endekslenmiş değeri = (1+0,289)x100.000=128.900 TL.

Vergiye esas kazanç = 150.000 – (128.000+2000)=20.000 TL

Hesaplanan tutar, 2012 yılı istisna tutarı olan 8.800 TL’ yi aştığı için istisna tutarını aşan miktar değer artışı kazancı olarak vergilendirilir.

10.000 TL ‘ ye kadar %15

25.000 TL’nin 10.000 TL’si için 1.500 TL, fazlası %20

58.000 TL’nin 25.000 TL’si için 4.500 TL, fazlası %27

58.000 TL’den fazlasının 58.000 TL’ si için 13.140 TL, fazlası %35

oranında vergilendirilir.

1-25 Mart 2013 tarihleri arasında yıllık beyanname ile beyan edilen gelir, Mart ve Temmuz aylarında iki taksitte ödenebilir.