Aciz Hayat

Dünyada her yıl 12,7 milyon kişinin yakalandığı kanserde en önemli etken sigara olarak gösteriliyor. Akciğer kanserlerinin yüzde 90'ı sigarayla bağlantılı. Sigara içmeyenlere göre risk 15-20 kat daha fazla.

Dünya genelinde her yıl 12,7 milyon kişinin yakalandığı ve her yıl 7,6 milyon kişinin yaşamını yitirdiği kanserde, en büyük düşman sigara olarak gösteriliyor.

Bilim insanları, dumanıyla şifa değil, ölüm solunan sigarayı başka akciğer kanseri olmak üzere birçok kanserin oluşmasında en etkili faktör olarak gösterirken, Sağlık Bakanlığı da kapalı alanlarda sigara içilmesini yasaklayan yasal düzenlemelere imza atıyor ve sigara ile mücadele kapsamında önemli atılımlar yapıyor.

Bakanlıktan alınan bilgiye göre, Sağlık Bakanlığı 27 Ekim 2010'da 24 saat esaslı olarak faaliyete geçen ''Alo Sigara Bırakma Danışma Hattı''na başvuran yaklaşık 2,6 milyon kişiye sağlıklı bir hayatın önünü açtı. İllerde faaliyet gösteren sigara bırakma polikliniklerine 2009'da 35 bin başvuru olurken, 2011 yılında bu sayı 641 bin 400'e çıktı.

Türkiye'de sigara bırakma tedavilerinde kullanılan ilaçlar, henüz geri ödeme kapsamında alınmadı. Sağlık Bakanlığı, sigara bırakma faaliyetlerini desteklemek amacıyla sigara bırakma tedavilerinde kullanılan ilaçları satın alarak, uygun görülen 250 bin sigara bağımlısının tedavisinde kullanılmak üzere sigara bırakma polikliniklerince ücretsiz dağıttı.

Sayısı 123 olan ve 2015'e kadar 280'e çıkartılması öngörülen Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezlerinde de erken teşhis konusunda kadınlarda meme taramalarında ve rahim ağzı kanserleriyle; kadın ve erkeklerde de kolon-bağırsak kanseriyle ilgili ücretsiz testler yapılıyor. Son 3 yılda KETEM'lerde yapılan taramalar sayesinde meme kanserinden bin 500 kadın kurtarılırken, yaklaşık 5-6 bin rahim ağzı kanseri de erken teşhis edilerek yok edildi.

ÖMRÜ ORTALAMA 8 YIL KISALTIYOR
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Prevantif Onkoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Çelik, 1-7 Nisan Kanserle Savaş Haftası dolayısıyla yaptığı açıklamada, sigaranın 30'a yakın hastalık için ciddi risk faktörü olduğunu, sigaranın dumanında gaz halinde bulunan karbon monoksitin hücrelerin kandaki oksijeni kullanmasını engelleyerek, tüm organların çalışmasına zarar verdiğini söyledi.

Sigara içenlerde ağız içi, diş eti, dil ve bademcik kanserlerinin sigara içmeyenlere göre 3-33 kat daha fazla görüldüğüne dikkati çeken Çelik, şu bilgiyi verdi:

''Sigara, solunum yollarını örten hücreleri ve koruyucu yapıyı bozarak akciğerlerin her türlü zarara açık hale gelmesine yol açar. Kronik akciğer hastalıklarının yüzde 80-90 sorumlusu sigaradır. Sigara içenlerde kronik bronşit, amfizem gibi hastalıklardan ölüm oranı, sigara içmeyenlere göre 2,5 kat fazladır. Akciğer kanserlerinin yüzde 90'ı sigarayla ilgili olup, sigara içmeyenlere göre riskleri 15-20 kat yüksektir. Sigara içen kişiler, içmeyenlere göre ortalama 8 yıl daha erken ölmektedirler.''

Çelik, sigaranın damar sertliği gelişmesini kolaylaştırdığını, koroner arter hastalığı gelişiminde en önemli risk faktörlerinden biri olduğunu, kalbin oksijen tüketimini artırdığını ve damarlarda büzülmelere neden olduğunu, ağız içi, diş eti kanserlerinin görülmesinde etkili olduğunu, yemek borusu kanseri için önemli risk faktörü olduğunu vurguladı. Sigaranın mide salgısını artırdığını, mide ülseri ve mide kanseri gelişmesini de kolaylaştırdığını ifade eden Çelik, şöyle devam etti:

TÜM SİSTEMİ ETKİLİYOR
''İdrar kesesi ve pankreas kanseri sigara içenlerde, içmeyenlere göre 2 kat daha fazla görülmektedir. Böbrek kanserleri 5 kat daha fazladır. Sigara ejekülasyon miktarını ve spermlerin hareket yeteneğini azaltır. Cinsiyet hormonlarının da salgılanışını bozarak, cinsel isteğin ve gücün azalmasına yol açar. Sigara içenlerde prostat kanseri de içmeyenlere göre 2 kat fazla görülmektedir. Sigara kadınlarda da istenmeyen düşüklere, erken ve düşük kilolu bebek doğumlarına, ölü doğumlara ve erken menopoza yol açar. Ayrıca ses kısıklığına, ses kalınlaşmasına ve cilt damarlarının daralmasına bağlı cilt kurumalarına yol açarak cinsel yaşantılarını olumsuz yönde etkilemektedir. Sigara içen kadınlarda rahim ağzı kanserleri de yaklaşık 20 kat fazla görülmektedir. Doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda sigara içimi de eklenirse kalp-damar hastalıkları içmeyenlere göre 2 kat fazla görülmektedir.''